Σύμφωνα με το χαρακτήρα που είχε το προηγούμενο άρθρο μας στο οποίο παρουσιάσαμε σε μορφή φωτογραφικού χρονικού επιλογή από παραλλαγές του ονομαστού πίνακα «Ο Ιησούς στον Κήπο της Γεσθημανή» του Γερμανού ζωγράφου Heinrich Hofmann, ομοίως στην παρούσα και στην επόμενη ανάρτησή μας συνεχίζουμε με την παρουσίαση αντιπροσωπευτικών πινάκων του ιδίου καλλιτέχνου, κάποιοι εκ των οποίων τον ανέδειξαν ως έναν από τους πιο σημαντικούς ευρωπαίους εικατικούς δημιουργούς του 19ου αιώνος και ως έναν από τους κορυφαίους εξ’ όσων απεικόνισαν τη Ζωή και την Ιερά Μορφή του Κυρίου στα πλαίσια του Ρεύματος της Ιστοριογραφικής Θρησκευτικής Ζωγραφικής. Στο σημερινό χρονικό και στο επόμενο, εκτός των άλλων πινάκων του θα παρουσιάσουμε τις δύο μεγαλύτερες καλλιτεχνικές στιγμές του ζωγράφου, τους δύο σημαντικότερους πίνακές του, τον «Ιησού Δωδεκαετή στο Ναό» και το «Χριστό με τον Πλούσιο Νέο», καθώς και τα μεμονωμένα έργα με τη Μορφή του Χριστού που φιλοτέχνησε ο Hofmann αμέσως μετά την εξαιρετική επιτυχία που γνώρισαν στην εποχή του τα δύο έργα. Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του Heinrich Hofmann ανήκει και η Αυτοπροσωπογραφία του, ελαιογραφία σε καμβά διαστάσεων 67Χ54 εκατοστών, που φιλοτέχνησε ο ζωγράφος το 1855. Σήμερα βρίσκεται στην Φρανκφούρτη σε Ιδιωτική Συλλογή. Το 1881 με τον πίνακα «Ο Ιησούς Δωδεκαετής στο Ναό» (ελαιογραφία σε καμβά που σήμερα βρίσκεται στη Δρέσδη στην Old Masters Picture Gallery), ο Hofmann δημιούργησε το πρώτο από σειρά εμβληματικών έργων που επρόκειτο να τον καθιερώσουν όπως προαναφέραμε, ως έναν από τους κορυφαίους ευρωπαίους ζωγράφους της Ιστοριογραφικής Τέχνης με θρησκευτικό περιεχόμενο κι ως έναν από τους κορυφαίους καλλιτέχνες που απεικόνισαν με εξαιρετική επιτυχία τη Μορφή του Κυρίου. Όπως σε όλους τους πίνακές του στους οποίους ο ζωγράφος παρουσιάζει το Χριστό, έτσι και σε αυτόν με τον Δωδεκαετή Ιησού, επινόησε εικαστικά ευρήματα και συνθετικές αντιθέσεις που συμβάλουν στο να αναδείξουν τη φιγούρα του Θεανθρώπου ως την κεντρική του πίνακα στην οποία οδηγείται κατά πρώτον το βλέμμα του θεατού. Ο Hofmann tοποθέτησε το Θεάνθρωπο στο μέσον της συνθέσεως ως φιγούρα μεμονωμένη και αυτόφωτο ενώ τα υπόλοιπα πρόσωπα του πίνακα (τους Ιουδαίους Ραββίνους και τους Ιερείς του Ναού) σε σχετική απόσταση, ώστε να αφήνουν χώρο στη φιγούρα του Χριστού να «αναπνέει». Στις συνθετικές επινοήσεις του Hofmann ανήκουν επίσης, η κίνηση που δημιουργεί το απλωμένο Χέρι του Χριστού που κατευθύνεται προς την ανοιχτή βίβλο στα πόδια του καθήμενου Ραββίνου, το οποίο σχηματίζει διαγώνιο που συνενώνει το αριστερό τμήμα της συνθέσεως με το δεξιό, το πάλλευκο ένδυμά Του που έρχεται σε αντίθεση με την πολυχρωμία των ενδυμάτων των υπολοίπων προσώπων, το Εσωτερικό Φως που εκπέμπει το ευθυτενές Σώμα Του και ιδίως το Πρόσωπό Του που παραμένει γαλήνιο και ολύμπιο, σε αντίθεση με την ταραχή που διαπερνά τα σώματα των Ιουδαίων με τις συγκρατημένες αλλά ανήσυχες κινήσεις που δηλώνουν την αμφισβήτηση και τον σκεπτικισμό που ζωγραφίζεται στα πρόσωπά τους. «Ο Ιησούς Δωδεκαετής στο Ναό» αποτελεί τον πρώτο από τους πίνακες του Hofmann που θαυμάστηκε και που έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από το φιλότεχνο ευρωπαϊκό κοινό. Mετά την τεράστια επιτυχία που γνώρισε το έργο ο ζωγράφος φιλοτέχνησε δύο αντίγραφα που εν μέρει ολοκληρώθηκαν από τους μαθητές του εργαστηρίου του με την καθόδήγησή του, και εν μέρει από αυτόν τον ίδιο. Το πρώτο, που ζωγραφίστηκε το 1882 (μόλις ένα χρόνο μετά τη φιλοτέχνηση του πρωτοτύπου) σήμερα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη στη Riverside Church, όπως και ο άλλος πίνακάς του «Ο χριστός στον Κήπο της Γεσθημανή», από τον οποίο προέκυψε η Εικόνα στο Τέμπλο της Τρυπητής ενώ το δεύτερο αντίγραφο, ζωγράφισμένο δύο χρόνια μετά, το 1884, βρίσκεται στο Kunsthalle, στο Αμβούργο. Θαυμασμός ωστόσο, δεν υπήρξε μόνο για τον ίδιο τον πίνακα ως αυτοτελής σύνθεσις αλλά και μεμονωμένα, για το Πρόσωπο του Δωδεκαετούς Κυρίου που απεικονίζεται στο έργο. Ο Hofmann έδωσε την άδεια σε συναδέλφους του καλλιτέχνες, καθώς και σε μαστόρους και τεχνίτες που επιτηδεύονταν παρεμφερείς με τη δική του Τέχνες, να μεταφέρουν τη νεανική φυσιογνωμία του Χριστού σε μορφή Χαρακτικής, Κεραμικής, Υαλογραφίας ή Μικρογραφίας, αντιπροσωπευτικά δείγμαστα των οποίων παραθέτουμε πιο πάνω. Από τις Τέχνες που ποίκιλαν με τη δική τους έκφραση τη Μορφή του μικρού Χριστού δε γινόταν να εξαιρεθεί αυτή της Φωτογραφίας, που στην εποχή του Hofmann έκανε τα πρώτα της βήματα, ως Δαγκεροτυπία. Χάρη στις παραπάνω Τέχνες που προσφέρουν τη δυνατότητα εκτυπώσεως πολλαπλών χάρτινων αντιγράφων με προσβάσιμη τιμή αγοράς, η γαλήνια νεανική Μορφή του Δωδεκαετούς Κυρίου αναρτήθηκε σε πολλά ευρωπαϊκά σπίτια (αργότερα και σε πολλά ελληνικά) και μέχρι σήμερα συνοδεύει και ακούει τις Προσευχές όλων μας…… Αίγιον, Φεβρουάριος 2019 Σπυρίδων Κρητικός, Ζωγράφος