“Ός εάν θέλη γενέσθαι μέγας εν υμίν, έσται υμών διάκονος” Με τη σημερινή Ευαγγελική περικοπή η Aγία μας Εκκλησία, μάς εισάγει στο πνεύμα του Πάθους του Κυρίου μας. Καθώς ανέβαιναν στα Ιεροσόλυμα, ο Χριστός προετοιμάζει τους μαθητές Του για όσα θα συμβούν, για τη σύλληψή Του από τους αρχιερείς και τους γραμματείς, για την καταδίκη και τον Σταυρικό Του θάνατο, για την Ανάστασή Του την τρίτη ημέρα. Και τους τα λέει όλα αυτά, ώστε να μη δειλιάσουν μπροστά στα γεγονότα που θα συμβούν αλλά να έχουν πίστη και να κατανοήσουν τον σκοπό για τον οποίο ο Υιός του Θεού προσφέρει τον εαυτό Του θυσία για τη σωτηρία του κόσμου. Ο Χριστός τούς αποκαλύπτει εδώ ότι η αγάπη είναι συνώνυμη με τη θυσία. Η διακονία των άλλων είναι ο σκοπός της ζωής εκείνων που τον αγαπούν. “Αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα”. Σ’ αυτές τις τρεις λέξεις συμπυκνώνεται ολόκληρη η ζωή του Χριστιανού. Άνοδος είναι η ζωή μας, όπως η άνοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όπως ο Χριστός ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα έτσι και κάθε Χριστιανός ακολουθώντας τα ίχνη του Θεανθρώπου πρέπει να ανεβαίνει και συνεχώς μ’ αυτή τη σκέψη να ζει, ότι σκοπός του είναι η είσοδος στην άνω Ιερουσαλήμ της Χάριτος. Είναι κοπιώδης και μαρτυρική η άνοδος αυτή, πρέπει να σηκώσουμε τον προσωπικό μας Σταυρό, χωρίς τον οποίο δεν μπορεί να εισέλθει ο άνθρωπος την πύλη της ουρανίου Βασιλείας. Στην αντίληψη του κόσμου ανεβαίνει όποιος εξουσιάζει, όποιος κατακτά, όποιος κερδίζει, όποιος πλουτίζει, όποιος κυβερνά. Στην αντίληψη του Θεού ανεβαίνει όποιος διακονεί, όποιος διαμοιράζει, όποιος χάνει, όποιος ελεεί, όποιος υπηρετεί. Η πνευματική άνοδος στα μάτια του κόσμου φαίνεται αδυναμία. Μέσα όμως στη σωματική αδυναμία κρύβεται η δύναμη του Θεού. “Η γάρ δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται”, διεμήνυσε ο Θεός στον Απόστολο Παύλο. Έτσι λοιπόν προλέγει τον Σταυρικό Του θάνατο στους μαθητές Του και εκείνοι χωρίς να έχουν αντιληφθεί ακόμη την τραγικότητα της προφητείας, διαποτισμένοι από το κοσμικό πνεύμα της φιλοδοξίας, ποθούν τιμητικές διακρίσεις. Ο Ιάκωβος και ὁ Ιωάννης σπεύδουν να προλάβουν τους άλλους στην εξασφάλιση των πρωτείων. Του ζητούν τώρα που θα δοξαστεί και θα καθίσει στον βασιλικό θρόνο να τους δώσει τις δύο πρώτες θέσεις στο Βασίλειο Του, να καθίσει δηλαδή ο ένας στα δεξιά του και ο άλλος στα αριστερά του. Ὁ Κύριος κοιτάζοντάς τους περίλυπα τους απαντά με πόνο: "δεν ξέρετε τι ζητάτε. Εγώ σας μιλώ για θυσίες και εσείς λαχταράτε πρωτοκαθεδρίες". Οι δύο μαθητές ζητούσαν από τον Χριστό δόξα με ανθρώπινα κριτήρια, έχοντας κατά νου ότι ἡ Βασιλεία Του είναι αισθητή και κοσμική. Ο Χριστός όμως διορθώνει την εσφαλμένη τους πίστη, υποδεικνύοντας την πραγματική και αιώνια δόξα, που διέρχεται μέσα από το "Ποτήριον", που εἶναι τα Πάθη και ο Σταυρός. Αλλά η ασθένεια της φιλοπρωτίας δεν είχε προσβάλλει μόνο τους δυο μαθητές. Η αγανάκτηση που εκδήλωσαν οι υπόλοιποι εναντίον του Ιακώβου και του Ιωάννου, φανέρωνε ότι το ίδιο πάθος τυραννούσε όλους. Τους πείραζε ότι οι άλλοι τους είχαν προλάβει. Η εσφαλμένη αυτή επιδίωξη της εγκόσμιας δόξας από τους μαθητές έδωσε την αφορμή στον Κύριο να τους εξηγήσει ότι στη δική Του Βασιλεία, που είναι Βασιλεία πνευματική, δεν έχουν θέση νοοτροπίες εξουσίας και κυριαρχίας. Μεταξύ σας, είπε, δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρεστε, όπως κάνουν οι κοσμικοί άνθρωποι. Αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας, να είναι υπηρέτης σας. Και όποιος θέλει να γίνει πρώτος, να γίνει δούλος όλων ταπεινός. Το πραγματικό μεγαλείο δεν βρίσκεται στην έπαρση, στην αλαζονεία και στην καταπίεση των άλλων. Δεν αποδεικνύεται με τους τίτλους και τον θόρυβο. Υπάρχει μόνο στην ταπεινόφρονα αγάπη, στη σεμνή διακονία του πλησίον. Αυτός είναι ὁ ασφαλής δρόμος για την κατάκτηση του. Πρόκειται για µία ριζική ανατροπή των καθιερωμένων. Προηγουμένως το μεγαλείο μετριόταν με το πόσους κανείς εξουσιάζει. Μετά τον Χριστό, µε το πόσους κανείς διακονεί. Κριτήριο της μεγαλοσύνης δεν είναι ἡ δύναμη αλλά η ειλικρινής διακονία. Οι στρατιές των Αγίων έκαναν πραγματικότητα αυτή την επανάσταση της αγάπης, βάζοντας τη διακονία στην εξουσία και ομορφαίνοντας αληθινά την ανθρώπινη ζωή. Ο πόθος της δόξας είναι έμφυτος στον κάθε άνθρωπο. Αλλά η αληθινή δόξα δεν αποκτάται με τον παραμερισμό των άλλων, με τη σπουδή για τα αξιώματα, με την περιαυτολογία και την επίδειξη. Αντίθετα αποκτάται με την εξυπηρέτηση των συνανθρώπων μας, με ταπεινοφροσύνη και αληθινή αγάπη. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το μεγαλείο και η δόξα του χριστιανού. Έτσι θα γίνει μέγας. Αυτό ακριβώς άλλωστε έκανε και ο Ίδιος. Έγινε άνθρωπος όχι για να Τον υπηρετούν οι άνθρωποι αλλά για να μας υπηρετήσει. Έλαβε μορφή δούλου για να μας διακονήσει. Έγινε δούλος των δούλων του. Έγινε άνθρωπος, για να μας προσφέρει την ύψιστη διακονία, να δώσει τη ζωή του για να σωθούμε . Οι λέξεις «διάκονος» και «δούλος» που απαντούν στο εὐαγγελικό ανάγνωσμα δείχνουν και υπογραμμίζουν την αποστολή του ηγέτη, την αποστολή της Ἐκκλησίας μέσα στον κόσμο. Δεν είναι πηγή δυνάμεως η εξουσία και το αξίωμα που έχει κανείς αλλά αφορμή και μέσο διακονίας. Ἡ αποστολή αυτή απορρέει από το παράδειγμα του ίδιου του θεμελιωτή της Εκκλησίας, που δεν ήλθε στον κόσμο για να διακονηθεί αλλὰ για να διακονήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για την εξαγορά των ανθρώπων από την επήρεια του διαβόλου. Αυτό το μάθημα της ταπεινώσεως και της διακονίας της αγάπης που έδωσε ο Χριστός στους μαθητές Του είναι πράγματι ένα μάθημα, που απευθύνεται προς όλους μας. Είναι η πεμπτουσία του μηνύματος του Ευαγγελίου, που φέρνει τέλεια αντίθεση με το πνεύμα του κόσμου. Διότι η Εκκλησία είναι σέβασμα και δεν επιβάλλεται στον κόσμο με κοσμικά μέσα, αλλά βασιλεύει μέσα στις καρδιές και τις συνειδήσεις των ανθρώπων με την ποιότητα της προσφοράς της προς τον άνθρωπο, που καθορίζεται από το παράδειγμα του Θείου Ιδρυτή της, που έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του και θυσιάστηκε πάνω στον Σταυρό για τη σωτηρία όλων μας. Αμήν. Του Αρχιμανδρίτου Ιερόθεου Παπαθανασίου, Καθηγουμένου Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας